แมงมุมนักอุตุนิยมวิทยา
“พี่มนรู้หรือเปล่า ทำไมแมงมุมมันถึงนอนตีลังกากลับหัวอย่าง
นี้”
ยิ่งยง นาคสืบวงศ์ หรือในชื่อปกาเก่อญอว่า ”พาคูญแย”
สมาชิกบ้านเมืองแพมที่เพิ่มบทบาทตัวเองมาเป็นไกด์ท้องถิ่น
หน้าใหม่ถามกับพี่มนยิ้ม ๆ รวมถึงพวกเรา นักท่องเที่ยวกลุ่ม 4
ซึ่งประกอบด้วย พี่มน พี่พรชัย พี่ป็อป สมภพ และน้องบิว . .
. หลายคนส่ายหน้าราวกับพัดลมฮาตาริ
“ที่แมงมุมมันนอนคว่ำหัวลงอย่างนี้ มันกำลังบอกพวกเราว่า
ฝนยังไม่หมดดี จะทำอะไรในไร่นาเข้าป่าเข้าสวนก็ให้ระวังฝน
ไว้ด้วย ต่อเมื่อฝนหมดแล้วจริง ๆ มันถึงจะกลับตัวหันหัวขึ้นฟ้า
เอง ขืนยังไม่หมดฝน มันหันหัวขึ้น หัวมันคงจะเปียกฝน น้ำเข้าหู
เข้าตาหมดกันพอดี . . . ชาวเมืองแพมเราก็อาศัยฟ้าดู
ฝนจากการดูแมงมุมเอานี่หละครับ” พาคูญแยอธิบายเหมือน
เล่าให้ลูกให้หลานฟัง พวกเราต่างอ้าปากหวอด้วยความทึ่ง ส่วน
ตัวสมภพเองก็ไม่เคยรู้เรื่องนี้มาก่อน
“เก่อปอมีคะลออาโข่…มูโข่จูเต่อเหลอะดิลอ
เก่อปอมีคะถ่ออาโข่…ต่าโก่ถ่อตือลีออ
นอนหัวดิ่งลงพื้น…ฝนยังไม่หมด
นอนหัวโด่สู่ฟ้า…เริ่มอุ่นขึ้นแล้ว”*
“ผมชอบพาลูกเข้าป่า เขาเองก็ชอบ ยังอยู่ศูนย์เด็กเล็กอยู่เลย
แต่ถ้าเห็นผมเตรียมตัวเหมือนจะเข้าป่า เขาก็จะขอตามไปด้วย .
. . เมื่อก่อนก็เดินไปด้วยกัน เดี๋ยวนี้ก็คล่องเชียว วิ่งนำหน้า
ผมตลอด”
พาคูญแย ดวงตาเป็นประกายเมื่อพูดถึงลูก เขาเคยใช้ชีวิตเป็น
ช่างเหล็กอยู่ในเมืองกรุงหลายปี จนสุดท้ายก็พาเมียกลับมาใช้
ชีวิตที่บ้านดอยเมื่อไม่กี่ปีมานี่เอง เขาคงเลือกที่จะให้ลูกที่เพิ่ง
เกิดมาได้อยู่แนบเนาใกล้ชิดธรรมชาติและมีทักษะชีวิตพึ่งพาตน
เองได้ . . . อย่างน้อยที่สุดลูกของพาคูญแยก็คงดูฟ้าดูฝน
ออกเพียงเพราะมองยอดไม้ ใบหญ้า และแมงมุมลายตัวนั้น
-สมภพ เส่หลู่ทอ-
สร้างเรื่องและสร้างภาพ
(*บทร้อยแก้วภาษาปกาเก่อญอเรียงร้อยและแปลโดย วิธี เทอดชูสกุลชัย)
***** ยังมีหลากหลายวิธีในการสังเกตของพี่น้องปว่าเก่อญอ***
—เช่น หากฝนตกแต่ว่าใส้เดือนยังไม่หล่นจากฟ้า แสดงว่าฝนยังไม่หมด
— หากแมลงเม่ายังไม่ออก แสดงว่าฝนยังไม่ตก และหลังจากที่จะผ่านพ้นฤดูฝนหากแมลงเม่ายังไม่ขึ้นมาอีกรอบแสดงว่าฝนก็จะยังไม่สิ้นเช่นกัน
